Koronavirüs pandemisiyle beraber maskeler son 1 yıldır hayatın bir parçası haline geldi. Covid-19 enfeksiyonuna yakalanmamak için maske kullanımı büyük önem taşıyor. Bazen gün boyunca takılması gereken maskelerin sentetik metaryelden yapılması ve yanlış kullanımı ise ciltte egzama veya akne gibi problemlere neden olabiliyor. Memorial Şişli ve Ataşehir Hastaneleri Dermatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Necmettin Akdeniz, yanlış maske kullanımının tetiklediği cilt hastalıkları hakkında bilgi verdi.
Özellikle maske takıp çıkarmak ve uygun maske kullanmamak deri hastalıklarını alevlendirebilmektedir. Covid sürecinde maske takmak sağlık açısından çok önemli ve gereklidir. Bu gerekliliğe rağmen, yüz maskesi takmak hassas cilde sahip kişiler ve yüzünde cilt hastalığı bulunan bireyler için son derece rahatsız edici olabilmektedir. Maske takmaya bağlı olarak yüzde oluşan egzama ve akne rahatsızlıkları nedeniyle son dönemde birçok insan doktora başvurmaktadır.
Maskeniz çok gevşek ya da sıkı olmamalı
Sıcaklık ve nem değişiklikleri genellikle hem egzamayı hem de akneyi şiddetlendirmektedir. Bu durumda maske takılması da bu hastalıkları iyice alevlendirebilmektedir. Maske çok gevşek veya çok sıkı ise sürtünmeye neden olabilir; sürtünme ve temas da yine egzamayı ve akneyi artırmaktadır. Bütün bu etkiler akne ve egzamanın tedavisini zorlaştırarak, daha farklı bir planlama gerektirebilmektedir.
Egzama belirtileri şiddetlenebiliyor
Covid-19 enfeksiyonundan korunmak için takılan maskeler, yüzde sürtünmeye bağlı kaşıntıya, hafif veya şiddetli tahrişe neden olabilmektedir. Bu da egzama gibi deri hastalıklarının oluşmasına veya mevcut olanların alevlenmesine etken olabilmektedir. Deride bu durum ciltte kaşıntı, kızarıklık, kuruluk, pullanma ve kepeklenme oluşturabilmektedir. Ayrıca kişide egzama varsa belirtiler daha da şiddetlenebilir, sulanan ve kabuklanan kabarcıklar ile daha geniş bir alana yayılım gözlemlenebilmektedir.
Maskeler ‘MASKAKNE’ye neden olabiliyor
Nefes alıp verdikçe maske altında nemli bir ortam oluşmaktadır. Maskenin cildi tahriş etmesi ve sebep olduğu nemli ortam bakterilerin burada çoğalmasına yol açarak akne oluşmasına neden olmaktadır. Hatta maskeye bağlı akne, sivilce oluşumu “MASKAKNE” olarak adlandırılarak koronavirüs hastalığıyla birlikte tıp literatürüne girmiştir. Maskakne tablosunda akneler kırmızı ve iltihaplı sivilcelerden oluşur ve kolay kolay geçmez. Basit sivilceler ise daha derin ve iz bırakan sivilcelere dönüşebilmektedir.
Maske kullanırken bunlara dikkat edin
Maske kullanırken bazı önemli noktalara dikkat etmek gerekmektedir;
• Ayarlanabilir askılı bir maske aparatı ve burun köprüsüne maskenin tel kısmının bükülerek iyice oturtulması sürtünmeyi azaltmaktadır.
• Maskenin malzemesi ve kalitesi de önemlidir; yumuşak yapılı pamuk, bambu ve ipek gibi doğal kumaşlar hassas ciltler için tercih edilmelidir. Sentetik ve polyester maskeler seçilmemelidir.
• Maskelerin sık sık takılıp çıkartılması nedeniyle yapısı bozulan eskiyen ve yıpranan maskeler yine cildin hasar görmesine neden olabilir. Bu nedenle dokusu bozulmuş maskeler yenisi ile sık değiştirilmelidir.
• Maskede kullanılan lastiklerin alerjik olmamasına dikkat edilmelidir. Lateks içeren lastikler, hassas bireylerde şiddetli reaksiyonlara hatta lateks alerjisi olanlarda anafilaksi şok tablosu ve can kaybına bile neden olabilir.
• Kulak arkasına takılan maskeler özellikle çok gergin olmamalıdır. Gergin maske lastik ve ipleri kulakta irritan egzama, alerjik egzama, yara ve şiddetli ağrıya neden olabilmektedir.
• Başkasının taktığı maske asla kullanılmamalıdır.
• Cildi rahatlatmak için güvenli ortamlarda maskeler çıkarılabilir. Mümkünse belirli sürelerde, etrafta kimsenin olmadığı açık havada ya da iyice havalandırılmış kapalı ortamlarda en az 15 dakika maske çıkarılmalıdır.
• Oluşan tahrişi gidermek için cilt sağlığına dikkat edilmeli ve bakım yapılmalıdır. Yüz, günde iki kez cilde uygun temizleyiciler ile yıkanmalı ve onarıcı kremler ile bakımı yapılmalıdır. Seramid ve hyalüronik asit içeren hafif nemlendiriciler ile nemlendirme ve uygun bariyer kremler ile koruma sağlanabilir.
• Yoğun makyaj hem egzamayı hem akneyi artıracağı için bu uygulamadan kaçınılmalıdır.
Pandemiden korunmak için maske, mesafe ve hijyen kurallarına uymak hayati önem taşımaktadır ve mutlaka dikkat edilmelidir. Kullanılan maskenin cilde zarar vermeyecek materyalden yapılmış olması ve doğru bir şekilde takılması gerekmektedir. Oluşan cilt problemlerinde ise dermatoloji konusunda uzman bir hekimden yardım alınmalıdır.
