Depresyon toplumda sık görülen sorunların başında geliyor. Çocukluktan yetişkinliğe her yaş grubunda dönem dönem görülebiliyor. Birkaç hafta gibi sürelerde yaşanıp geçebiliyor, ardından yaşamdaki sıkıntıların yoğunluğuna göre bambaşka bir zamanda tekrar karşılaşılabiliyor. Bu gelgitler nedeniyle kişi depresyona girdiğini fark edebiliyor ve yardım için destek alıyor. Ancak bazı hastalarda depresyon semptomları hafif oluyor. Distimi (kronik depresyon) adı verilen bu durumda, kişi hiç normale dönemediği için yaşamının normali böyle zannedebiliyor. Bunun sonucunda yardım talep edilmiyor ve bazen ömür boyu yaşamdan alınan keyif son derece engelleniyor, kişide kendini iyi hissetme hali güçleşiyor. Bu durumun farkında varmak ve önlem almak için distimi (kronik depresyon) ve majör depresyon arasındaki farkların bilinmesi önem taşıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uz. Psi. Arzu Beyribey, distimi (kronik depresyon) ve majör depresyon arasındaki farklar hakkında bilgi verdi.
Distimide kötü hissetme hali yaşamda alışkanlık haline gelir
Yetişkinlerde, iki veya daha fazla yıl sürerken; çocuklarda, en az bir yıl süren, üretkenliği azaltan, genelde aktivitelerin tadını çıkarmayı engelleyen veya kendisi ya da yaşamı hakkında iyi hissetmeyi zorlaştıran bir rahatsızlık olan distimi belirtileri genellikle fark edilmemektedir. Distimi olan kişiler, bazen çok iyi hissedebilirler, ancak bu ruh halleri genellikle iki aydan uzun sürmemektedir. Birey üzüntü, içe kapanıklık, melankoli, aşırı bilinç, sevinçten yoksunluk ve kişisel yetersizlikten dolayı endişe durumlarını hayatında alışkanlık gibi yaşamaktadır.
Temel amaç hastayı hastalığından haberdar etmek
Distimi, kronik depresyon olduğundan, yıllarca sürebilir ve yoğunluğu zaman içinde değişebilir. Çoğu durumda bu tip melankolik bozukluk ilaç tedavisinin uygulanmasını gerektirmez, çünkü belirtileri depresyon belirtileri kadar şiddetli değildir. Bu rahatsızlık için, bilinen tek bir neden veya tek bir etkili tedavi olmamakla birlikte, geleneksel tedavisi antidepresan ilaçlar ve konuşma terapisidir. Terapistin temel amacı, hastayı hastalığından haberdar etmek ve ruh halinin dengelenmesinde ona yardımcı olmaktır.
Majör depresyon için çeşitli tedavi yöntemleri bulunuyor
Majör depresyon açısından ise en net belirti, kişinin herhangi bir şeyden keyif alma yeteneğinin neredeyse tamamen kaybolarak, genellikle uyku, iştah ve konsantrasyon sorunları yaşamasıdır. Majör depresyon tedavi edilebilen bir hastalık olup, hastalık belirtilerini kontrol altına almak için antidepresan ilaçlar önerilebilir. Duygusal durumun ifade edilebileceği psikoterapi veya konuşma terapisi de tavsiye edilebilir. Bazen antidepresanlara ek olarak bazı ilaçlar etkinliği artırabilir. Klinik depresyon için başka tedavi seçenekleri de vardır. Elektrokonvülsif terapi (ECT), ilaçlar etkili olmadığında ya da belirtiler ciddi olduğunda kullanılabilir.
Kronik depresyon (distimi) ve majör depresyon arasındaki 4 fark
Kronik depresyonu majör depresyondan ayıran temel özellik semptomların daha az yoğun ancak sürekli olmasıdır. Kronik depresyona sahip insanlar hayatın böyle olduğunu düşünmektedir. Bunun çözülebilecek bir sorun olduğunu fark edemezler. Eğer en az iki yıldır tutku, neşe, ilgi, cinsel istek duyulmuyorsa, kronik depresyon yani distimi ihtimalini düşünmek gerekmektedir. Bu nedenle distiminin kişi ve çevresi tarafından fark edilmesi majör depresyona göre daha zordur.
Kronik depresyon (distimi) ve majör depresyon arasındaki farklar şöyle açıklanabilir:
Aslında Majör Depresif Bozukluk olarak adlandırılan majör depresyon minimum 2 hafta sürerken, distimi, çok daha uzun sürer. Majör depresyondan muzdarip olanlar aynı zamanda ruh hallerinin ‘normal’ olduğu zamanlara sahip olacaklardır ancak distimi olan hastalar depresyon hissine genelde sahip olacaklarından, “normal’ hissettikleri dönemleri pek bulunmayacaktır.
Majör depresyonda semptomlar daha yoğun iken, distimide ise süre daha uzun olmasına rağmen, semptomlar daha az yoğundur.
Ağır majör depresyon durumundaki birey, normal hayatını sürdürmekte daha fazla güçlük çekeceğinden, yataktan kalkma, duş alma veya giyinme gibi basit eylemlerde zorluklar yaşayabilir. Ancak distimide farklı yaşam alanlarının etkilenme derecesi daha az olduğundan, bu eylemler normal bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Majör depresyon genellikle daha geç yani 30-40 yaş arasında ortaya çıkarken, distimi genellikle daha erken yani 20 yaşından itibaren ortaya çıkar.
Herhangi bir depresyonla mücadele ediyorsanız, profesyonel yardım almak çok önemlidir. Tek başına çabalamaya çalışmanıza ve size yardım edecek kimseniz yok gibi hissetmenize gerek yoktur. Bir akıl sağlığı uzmanı, belirtilerinizi, duygularınızı ve hayatınızda sizin için gerçekten neler olduğunu daha iyi anlamak için sizinle birlikte çalışabilir. Bu tür bir profesyonel yardım ile hayatınızın kontrolünü tekrar kazanmaya başlayabildiğinizi görebilirsiniz.
